Decía también:
-Sucede con el reino de Dios lo que con el grano que un hombre echa en la tierra. Duerma o vele, de noche o de día, el grano germina y crece, sin que él sepa cómo. La tierra da fruto por sí misma: primero un tallo, luego espiga, después trigo abundante en la espiga. Y cuando el fruto está a punto, en seguida se mete la hoz, porque ha llegado la siega.
Proseguía diciendo:
-¿Con qué compararemos el reino de Dios o con qué parábola lo expondremos? Sucede con él lo que con un grano de mostaza. Cuando se siembra en la tierra, es la más pequeña de todas las semillas. Pero, una vez sembrada, crece, se hace mayor que cualquier hortaliza y echa ramas tan grandes que las aves del cielo pueden anidar a su sombra. Con muchas parábolas como éstas Jesús les anunciaba el mensaje, acomodándose a su capacidad de entender. No les decía nada sin parábolas. A sus propios discípulos, sin embargo, se lo explicaba todo en privado.
El reino de los cielos es el tesoro escondido, revelación del sueño del Dios Padre y Madre para con la humanidad. Lo innombrable solo puede ser sugerido en los símbolos: la gratuidad y la esperanza presentes en el grano de trigo, la pequeñez del grano de mostaza promesa de grandeza. Todo ello solo se puede comprender en la experiencia comunitaria, símbolo privilegiado del reino.
Jaungoikoa edo Andregoikoa, azken batean, kultura baten tradizioko –edo tradizio gabeko- hitza. Zer dago hitzaren atzean? Jesusen bizipenean laburbilduz, Jainkoaren (Andregoikoaren) erregetza.
Izendaezina dena irudi sinbolikoetan soilik intuitu daiteke. Sinbolo horietan, Jainkoaren edo Andregoikoaren taupada bizi emailearen zerbait antzematen dugu.
Gari-hazia bezala, errealitatean erne eta hazi egiten da; gure lanen menpe ez egonik, gure ahaleginen esperantza da. Ez da gertatzen gure kulturan bezala, non errentagarritasuna, kalkulua eta planifikazioa, eraginkortasuna eta emaitza neurgarriak eta salgarriak marka nagusiak diren, eta, hortaz, antsietatearen eta egonezinaren iturri pozoitsu etengabea.
Mostaza-hazia bezala, etorkizuneko handitasuna oraingo txikitasunean biltzen da, kabitzen da; nolabait, bizitzan dagoenik handiena, txikitasun ikusezinean ematen da. Errealitatearen azterketa –beharrezkoa izan arren– inoiz ere ez da hondoko esperantzaren iturria; eta esperantza da errealitatearen etorkizunari atea zabalduko diona.
Badago, ordea, hirugarren sinbolo bat: komunitatea (“baina bere ikasleei, bakarrean, guztien esanahia adierazten zien”). Jainkoaren edo Andregoikoaren erregetza ez da ulertzeko kontzepturik, bizipen bat baizik, errealitatean kokatzeko modua. Hori dela-eta, komunitatea da erregetzaren sinbolo nagusia, non beste sinbolo guztiak ulergarri diren; baina sinbolo berezia, zeren eta sinbolo hori ulertu nahi duenak sinboloaren barnean murgiltzeko ausart izan behar du; eta sinbolo horretan murgiltzen direnak erregetzaren sinbolo bihurtzen dira, gari-hazia bezala, mostaza-hazia bezala giza historiaren ifrentzuan.